روش تعمیر هاردهای سیگیت با مشکل فرم ویر

مقدمه

بیشتر آنچه که ما در دنیای کامپیوتر با آن برخورد می کنیم، در عین پیچیدگی زیاد، دارای راه حل های نسبتا ساده ای است. یکی از این موارد، هاردهای کامپیوتری هستند که گاهی پس از روشن و خاموش کردن کامپیوتر، دیگر شناخته نشده و به نظر می رسد که خراب شده اند و دیگر غیر قابل مصرف هستند.

یکی از این موارد که شخصا برای خود من اتفاق افتاد، یک هارد سیگیت مدل ST31000340AS یک ترابایت بود که یک بار سال 1389 از کار افتاد و برای تعمیر فرستاده شد. همانموقع تعمیرکار هارد گفته بود که این هاردها یک مشکل فرم ویری دارند که به خاطر آن از کار می افتند و البته ظاهرا به خاطر اینکه استخوان لای زخم بماند، با وجودی که هارد را تعمیر کرده بود، فرم ویر آنرا ارتقا نداده بود تا مشکل کاملا حل شود!

وقتی دوباره همین هارد در سال 91 از کار افتاد، ما آستین را بالا زدیم تا بفهمیم مشکل از کجاست.

با بررسی و گوگل st31000340as repair در اینترنت اینجا پیدا شد که مشکل را توضیح می داد.

و اما توضیح مشکل

ظاهرا در بعضی از مدلهای سیگیت که فهرست آن قید شده است (از جمله مدل هارد ما که ایراد داشت) یک ایراد فرم ویری وجود دارد که اگر کنتور هارد در یک جای مشخص باشد و کامپیوتر خاموش و روشن شود، هارد از کار می افتد. این مشکل از یک تست پترن مشخص است که اشتباها توسط خود سیگیت و در خط تولید روی هاردها نوشته می شده است. در واقع هارد به حالت busy می رود و موقع بالا آمدن کامپیوتر دیگر شناخته نمی شود. یک مشکل دیگر که می تواند پیش بیاید این است که هارد بصورت LBA صفر شناخته شود. به عبارت دیگر با وجود اینکه هارددیسک در واقع سالم است، توسط کامپیوتر شناخته نمی شود، یا اینکه با اندازه صفر دیده می شود.

این مشکل از فرم ویرهای با ورژن مشخص و برای بعضی از مدل های مشخص سیگیت است که در یک بازه زمانی مشخص تولید شده اند. سایت سیگیت نرم افزاری دارد که با استفاده از آن می توان تشخیص داد آیا فرم ویر هارد نیاز به ارتقا دارد یا خیر.

باید توجه داشت که بروز این مشکل زمان مشخصی ندارد. به عنوان مثال ممکن است یک هارد بعد از یک هفته کار کردن از کار بیافتد، یا اینکه چندین سال بدون مشکل کار کند. همانطور که گفته شد این فقط وابسته به این است که کنتور هارد در زمان خاموش کردن آن در چه موقعیتی بوده است.

آستین ها بالا، و مقداری کار الکترونیکی

لینکی که معرفی شد، روش کار را به انگلیسی توضیح داده است، و باید قدم به قدم مطابق آن جلو رفت، و البته نیازی به ترجمه خط به خط آن نیست، اما برای آشنایی اولیه، توضیح مطالب زیر لازم است.

همانطوری که قبلا توضیح دادیم، مشکل در این است که وقتی کنتور هارد در مکان مشخص گیر می کند، در دفعات بعدی که سیستم بالا می آید، فرم ویر دچار نوعی لوپ شده، و بنابراین نمی تواند به درخواست بایوس برای شناسایی خودش جواب بدهد و در نتیجه هارد توسط کامپیوتر شناخته نمی شود.

برای حل این مشکل باید همانطوری که در مقاله انگلیسی توضیح داده شده است کنترلر هارد را جدا کرد و با یک مبدل usb به serial ولتاژ ttl یکسری دستورات به آن داد و سپس برد را در حالیکه روشن است روی درایو گذاشت و کار را ادامه داد.

باید توجه داشت که که اگر کنترلر روی هارد باشد، پیغام های خطا مانع از ارسال دستورات به آن می شوند، و به همین خاطر باید آنرا از روی هارد جدا کرد. در ضمن باید توجه داشت که هنگامی که قرار شد ما کنترلر را روی هارد بگذاریم باید با دقت بسیار زیادی این کار را انجام دهیم، چون تغذیه مدار باید وصل باشد و در این حالت اگر هر قسمت برد با بدنه فلزی هارد اتصالی کند احتمالا کل برد مرخص خواهد شد!

چهار پین کوچکی که در عکس مقاله انگلیسی توضیح داده شده است، پروتکل سریال، البته با ولتاژ TTL است. پروتکل سریال بصورت عادی بین -12 تا +12 ولت است و به همین خاطر نمی توان از مبدل های usb به سریال موجود در بازار استفاده کرد، بلکه باید از مبدل usb به سریالی استفاده کرد که سطح ولتاژ آن TTL level باشد. (5 ولت یا 3.3 ولت که 3.3 ولت بهتر است.)

ما از یک مبدل usb to serial شرکت فناوران کاسپین استفاده کردیم و آنرا در حالت 3.3 ولت گذاشتیم. برای برنامه سریال از putty استفاده کردیم چون win7 برنامه hyper terminal ندارد.

مطابق راهنما ما اول باید برد را هارد جدا کنیم، به آن تغذیه ساتا را وصل کنیم و سپس با زدن ctrl+Z خط فرمان میکروکنترلر داخل کنترلر هارد را بگیریم که تا اینجا درست کار می کرد.

اما مشکل این بود که در حالت ما وقتی /2 می زدیم بازهم خطای LED می گرفتیم که با راهنمایی که اینجا قید شده است از level 8 استفاده کردیم و این مشکل حل شد. ما با زدن Z مکانیزم spinning هارد را خاموش می کنیم. سپس با دقت فراوان برد کنترلر را در حالیکه تغذیه آن وصل بود روی هارد می بندیم و مجددا با U موتور هارد را روشن می کنیم و طبق ادامه راهنما جلو می رویم.

وقتی که در ضمن باید وقتی در حالت T می رفتیم طبق این راهنما ده ثانیه خود هارد را خاموش می کردیم (فقط خاموش کنیم، نه اینکه برد را جدا کنیم) و بعد کار را ادامه می دادیم.

در مجموع بعد از یکی دو بار امتحان، و با همکاری آقای جباری، هارد درست شد و توسط کامپیوتر شناسایی شد.

قدم بعدی: ارتقای فرم ویر برای جلوگیری از تکرار مشکل

بعد از اینکه هارد راه اندازی شد و در کامپیوتر توانستیم آنرا ببینیم، نوبت به ارتقای فرم ویر آن رسید، زیرا اگر فرم ویر را ارتقا نمی دادیم این مشکل دوباره تکرار می شد. ابتدا از اطلاعات هارد بک آپ گرفتیم و سپس گوگل seagate firmware این لینک را از سیگیت به ما داد که در مورد روش شناسایی فرم ویر هارد و مدل آن توضیح میدهد. یک برنامه به نام drivedetect.exe از سیگیت آوردیم که مدل درایو را شناسایی کرده و فرم ویر آنرا نشان می دهد، و در ضمن مشخص می کند که آیا فرم ویر آن نیاز به update دارد یا نه. این برنامه درایو ما را با فرم ویر SD15 و رنگ قرمز نشان داد که باید آپدیت می شد.

مشخصات فرم ویر هارد سیگیت قبل از آپدیت

خود این برنامه ما را به این صفحه از سیگیت برد که با دادن سریال و شماره هارد می توان چک کرد که آیا فرم ویر جدید دارد یا نه؟ مشخص شد برای هارد ما یک فرم ویر جدید شماره SDA1 وجود دارد که مشکل قبلی را حل می کند و important هم هست. سپس به این صفحه رفتیم که فرم ویر جدید را دانلود کنیم و توضیحات آن هم در این صفحه است. این یک برنامه به نام ms-sd1a.exe به ما داد که برای ارتقای فرم ویر به کار می رود. در اصل این برنامه یک نسخه لینوکس کوچک با فرم ویر grub است که کامپیوتر را ری استارت می کند، فرم ویر درایو را آپدیت میکند و مجددا بالا می آورد. آنرا اجرا کردیم که بدون مشکل جلو رفت و فرم ویر درایو را آپدیت کرد. فرم ویر جدید در تصویر زیر است که مشخص شده است سبز شده است.

مشخصات فرم ویر هارد سیگیت بعد از آپدیت

و توصیه های بعدی

توصیه می شود نرم افزاری سیگیت بر روی کلیه هاردهای سیگیت مجموعه های هر سازمان اجرا شود تا اگر ارتقای فرم ویر احتمالی لازم است قبل از کار افتادن هارد انجام شود.

علاوه بر این باید قبل از فرستادن هارد دیسک های سیگیت برای تعمیر، ابتدا شماره آن از داخل سایت سیگیت چک شود، تا اگر اشکال مشابهی داشت توسط خود سازمان تعمیر شود، نه اینکه هزینه اضافی برای تعمیر آن بشود.